تأکید بر نقش حیاتی پرستاران و هشدار درباره چالش سرانه نیروی انسانی
مدیر پرستاری دانشگاه علوم پزشکی قزوین با اشاره به جایگاه محوری این حرفه در نظام بهداشت و درمان کشور، بر ضرورت توجه فوری به کمبود نیروی انسانی متخصص پرستاری تأکید کرد.
به گزارش
خبرگزاری صداوسیما مرکز قزوین ، چتر دوز مدیر پرستاری دانشگاه علوم پزشکی در گفتگوی ویژه خبری شبکه قزوین با بیان اینکه «پرستاری ستون فقرات مراقبت سلامتی بیماران است،» افزود: «فعالیت این حوزه ۲۴ ساعته بوده و تمام جنبههای جسمی، روانی و درمانی بیمار را پوشش میدهد. اگرچه تیم سلامت در یک کشتی مشترک است، اما منقطع شدن مراقبت به دلیل نبود نیروی کافی پرستار، سلامت بیمار را به شدت تحت تأثیر قرار میدهد.»
این مقام مسئول با ابراز نگرانی از وضعیت کنونی، تصریح کرد: «سرانه نیروی پرستاری که باید به بیماران ارائه شود، در حال حاضر صحیح نیست و این نیاز به بازنگری فوری دارد. پرستاران ما واحد خدمترسانانی هستند که کارشان تعطیلی ندارد و باید این فداکاری درک شود.»
وی در ادامه به ترکیب جنسیتی این حرفه اشاره کرد و گفت: «متأسفانه نسبت آقایان به بانوان در این حوزه متعادل نیست و بخش قالب آن را بانوان تشکیل میدهند. این افراد علاوه بر مسئولیت سنگین حرفهای، به عنوان مادر و همسر، ستون خانواده هستند و جامعه باید حمایت ویژهای از این قشر فعال و فداکار به عمل آورد.»
مدیر پرستاری دانشگاه علوم پزشکی، تأکید کرد : با وجود فعال بودن تقریباً ۱۳۴۷ تخت در دانشگاه، نسبت پرستار به تخت استان قزوین ۱.۰۹ است که این شاخص دقیقاً معادل میانگین کشوری است، اما در مقایسه با استاندارد جهانی که عدد ۲ است و در کشورهایی مانند استرالیا تا ۲.۵ میرسد، عقبماندگی قابل توجهی وجود دارد و برای رسیدن به سطح ایدهآل، نیاز به دو برابر شدن تعداد نیرو داریم.
چتر دوز، همچنین اشاره کرد: تفکیک نیروی پرستار آقا و خانم (که در استان و کشور غالباً حدود ۷۰ به ۳۰ یا ۸۰ به ۲۰ است) رعایت نشده و این عدم برابری، به دلیل تأثیر قانون جوانی جمعیت، فشار کاری همکاران را به شدت افزایش داده است؛ بنابراین، اولویتبندی تخصیص نیرو باید بر اساس نوع بیماران بستری (مانند بیماران عصبی)، و همچنین رعایت اقدامات تخصصی که مستلزم حفظ حریم خصوصی و نیاز به نیروی همجنس است، صورت پذیرد تا نسبت سرانه ایده آل پرستار آقا و خانم محقق شود.
وی با اشاره به تأخیر پرداخت و معوقات مستمر گفت: اگرچه پرداخت کارانه نیز سابقه معوقات طولانی (۷ تا ۱۰ ماه) را داشته، اما هدف اصلی از طرح تعرفهگذاری (که از مصوبات مجلس و تأکیدات رهبری بوده) ایجاد اعتبار و هویت برای حوزه پرستاری است. متأسفانه هم اکنون پرداختها از فروردین تا آبان ۱۴۰۴ انجام نشده است و این امر کیفیت خدمات را به خطر انداخته است.
چتردوز گفت: فرمولهای محاسبه بازتوزیع تعرفه بیش از حد سختگیرانه بوده و بر اساس استانداردهای ۱۵ سال پیش نوشته شدهاند که با سختی کار فعلی پرستاران در بخشهایی نظیر اورژانس، اتاق عمل و درمانگاه همخوانی ندارد و نشاندهنده ضعف در ساختار منابع انسانی است.
وی گفت: از زمان ابلاغ و اجرای تعرفه، فرمول محاسبه جایگاههای حرفهای پرستاران تقریباً سه بار ویرایش شده است و انتظار میرود ویرایش جدید امسال ابلاغ شود.
مدیر پرستاری دانشگاه علوم پزشکی ادامه داد: با وجود تشکیل گروه نظارت در حوزه معاونت پرستاری وزارت بهداشت (با نظارت دکتر عبادی)، هنوز موانعی برای تشکیل کارگروه نظارت استانی وجود دارد. نظرات تکتک استانها اخذ شده و امید است در ویرایش جدید تعرفهها لحاظ شود.
رئیس نظام پرستاری استان قزوین هم در این برنامه تأکید کرد: کار پرستاران باید بر اساس تناسب تکلیف و اثرگذاری آنها سنجیده شده و این مهمترین کلیدواژه برای اثبات ماهیت شغل پرستاری است.
نصیری بر اهمیت مسئولیت سنگین پرستار در سر و کار داشتن با جان انسانها تأکید کرد و خواستار درک این موضوع توسط مسئولین، کارگزاران و مردم شد.
رئیس نظام پرستاری استان بیان کرد: اگر خطایی در حوزه پرستاری رخ دهد، صرف نظر از اینکه ناشی از محدودیتهای تحمیلی بر کادر درمان باشد یا خیر، پیامدهای آن باید مشخص شود.
او همچنین ابراز داشت که پرستاران انتظار دارند خدماتی که ارائه میدهند، به صورت منصفانه جبران شود.
نصیری گفت: بزرگترین مشکل این است که پرداختهای پرستاران از فروردین ۱۴۰۴ تا آبان ۱۴۰۴ (بیش از ۸ ماه) پرداخت نشده است. این وضعیت در حالی است که پرستار باید متعهد به حفظ کیفیت خدمات خود باشد و این تأخیر مستقیماً بر رضایت مردم و کیفیت پرستاری تأثیر منفی گذاشته است.
وی افزود: با وجود گذشت سه سال از اجرای طرح (از سال ۱۴۰۱)، منابع مالی پایداری برای این طرح دیده نشده است، و نواقص اجرایی موجود به قدری زیاد است که کل اجرای طرح را زیر سؤال برده است.
به گفته رئیس نظام پرستاری استان؛ سیستم نظارتی مدنظر که شامل حضور نهادهایی مانند نظام پرستاری در کمیته دانشگاهی استان برای نظارت بر اجرای صحیح تعرفهها و تأمین منابع است، تا کنون مغفول مانده و نظارتی کارآمد بر اجرای طرح وجود ندارد.
وی گفت: مهمترین مانع برای تحقق اهداف طرح تعرفهگذاری، نبود منابع تأمین پایدار است. حتی اگر فرمولهای تعرفهگذاری اصلاح و به روز شوند، مادامی که منابع مالی اجرای آن به صورت پایدار تأمین نگردد، کل طرح در معرض خطر شکست قرار دارد و نمیتواند به درستی اهداف خود (افزایش درآمد و جبران خدمات) را محقق کند.
نصیری افزود: این عدم پایداری مستقیماً به بحران عدم پرداختها (مانند معوقات فروردین تا آبان ۱۴۰۴) منجر شده و کیفیت خدمات را تهدید میکند.
وی گفت: اگرچه طرح پتانسیل افزایش درآمد را دارد، اما فرمولهای فعلی به دلیل سختی محاسبه و تکیه بر استانداردهای ۱۵ سال پیش، نیاز به اصلاح اساسی دارند.
نصیری همچنین گفت: بزرگترین دغدغه فوری در سطح استان، تأمین امنیت محیط کار کادر درمان، به خصوص در بخش اورژانس است که به دلیل ماهیت مراجعین (تصادفات و افراد نامتعادل)، در معرض تهدیدات فیزیکی و زد و خورد قرار دارند.
وی افزود: وجود پشتوانه قانونی و مصوبه: این موضوع از پشتیبانی مصوبه دادستانی کل کشور برخوردار است و دو سال پیگیری جدی برای آن صورت گرفته است.
وی گفت: برنامه استقرار دو نیروی نیروی انتظامی در محل، به مدت کوتاهی عملیاتی شد، اما به دلیل مشکل در تأمین منابع مالی توسط دانشگاه، اجرای پایدار آن متوقف گردید.
نصیری بیان کرد: موضوع برای اخذ تصمیم به شورای تأمین استان ارجاع داده شده است، که نشاندهنده لزوم تصمیمگیری در سطح عالی امنیتی/مدیریتی استان برای رفع مشکل بودجه است.
به گفته وی؛ پیگیریهای گستردهای در دو سال گذشته برای حل این معضل انجام شده و پیشرفت خوبی تا مرحله استقرار نیرو حاصل شده بود که صرفاً به دلیل موانع مالی از پایداری بازمانده است.